استفاده از گازهای فلر جهت تولید بیتکوین

ماینرهای بیتکوین به شکارچیان انرژی تبدیل شده¬اند و در جای جای دنیا به دنبال برق ارزان هستند. نکته¬ای که بسیاری از مردم به آن توجه نمی¬کنند، تامین برق مورد نیاز این ماینرها است. با توسعه بیتکوین و سایر ارزهای مجازی موضوع پیدا کردن راهی برای تامین برق ارزان به سوالی اساسی تبدیل شده است. برخی محققان به ذخایر نفتی ایالات متحده چشم دوخته¬اند. سوال آن¬ها این است که آیا می¬شود گاز همراه نفت را که عمدتا هدر می¬رود به منبع انرژی ماینرهای بیتکوین تبدیل کرد.؟
برای افرادی که در تگزاس بزرگ شده¬اند منظره چاه¬های نفتی بسیار عادی است. تلاش¬هایی از سوی مردم صورت گرفت تا عملیات فرکینگ در مناطق شهری متوقف شوند ولی اغلب آن¬ها با شکست مواجه شدند. تا اینکه رکود در بازار ایجاد شد و در نتیجه آن طی سال¬های 2015 تا 2017 قیمت نفت از بالای 115 دلار بر هر بشکه به کمتر از 35 دلار رسید. سقوط قیمت منجر به این شد که شهر¬هایی که قبلا مملو از نیروهای مشغول در صنعت نفت و گاز بود به شهرهای ارواح تبدیل شوند. ورشکستگی و بحران¬های مالی از دیگر پیامدهای افت قیمت بودند.
ولی اکنون اوضاع فرق کرده و رونق به بازار برگشته است.
قیمت¬های بالای نفت تحولی عظیم در منطقه پرمیان ایجاد کرده است. این منطقه اکنون همچون یک ماشین پولسازی عمل می¬کند و به شرکت¬هایی که از توانایی فنی و نیروی کار مناسب برخوردارند درآمدی شش رقمی می¬دهد. درواقع متخصصان حفاری این روزها به سود بسیار زیادی رسیده¬اند.
در فرایند تولید نفت مقداری گاز طبیعی نیز به عنوان محصول جانبی تولید می¬گردد که به گاز همراه معروف است. گاز همراه از مهم¬ترین منابع اتلاف انرژی در بخش نفت و گاز محسوب می‌گردد. کمبود زیرساخت¬ها و مازاد عرضه جهانی گاز، باعث شده است که برداشت و استفاده از این منبع انرژی از دید اقتصادی مقرون به صرفه نباشد. بنابراین شرکت¬های بهره¬برداری تنها دو راه دارند؛ کاهش تولید یا سوزاندن گاز.
بدیهی است که با توجه به صرفه اقتصادی تولید بیشتر نفت، شرکت¬ها به دنبال سوزاندن گازهای همراه هستند که به فلر معروف¬اند. سوزاندن گاز فلر تبعات محیط زیستی و اقتصادی دارد.
وال استریت ژورنال (WSJ) تخمین می¬زند که ارزش گازی که در منطقه پرمیان به فلر تبدیل می¬شود، روزانه بیش از 1 میلیون دلار است، و این مقدار از نظر انتشار گازهای گلخانه¬ای تقریبا معادل 2 میلیون خودروی سواری است. البته برآورد¬های دیگری نیز وجود دارد که بیش از مقدار بالا را تخمین می¬زنند. البته برای این کار مجوزهایی لازم که غالبا این مسائل را نادیده می¬گیرند زیرا به تولید هرچه بیشتر نفت، به چشم یک مزیت نگاه می¬کنند.
حال چه می¬شود اگر گزینه سومی در اختیار شرکت¬ها قرار بگیرد، که بتوانند گازهای فلر را جمع¬آوری و مصرف کنند؟
مصرف انرژی بیتکوین از جنبه¬های مختلف بارها مورد بحث قرار گرفته است. به طور کلی، آمارها نشان می¬دهد که حضور ماینرهای بیتکوین در بین ناشران کربن روز به روز پررنگ¬تر شده است. اگرچه تلاش¬های زیادی شده است که انتشار آلاینده¬ها توسط این گروه کاهش یابد، از جمله تولیه ویژه به انرژی خورشیدی و برق¬آبی، ولی ماینرهای بیتکوین همچنان نمی¬توانند اثر خود را در آلایندگی بیشتر انکار کنند.
یکی از راه¬های جذاب برای تامین انرژی ماینرها، استفاده از انرژی¬های تلف شده و تبدیل آن به بیتکوین است؛ همان چیزی که در صنعت نفت فراوان یافت می¬¬شود.
تحلیلگران موسسه Bernstein می¬گویند که منطقه پرمیان می¬تواند تا سال 2025 روزانه 25 میلیارد فوت مکعب گاز ترش (wet gas) تولید کند که عمدتا محصولات جانبی هستند و بخش اصلی آن¬ها به فلر تبدیل می¬شوند. سوال این است که تولیدکنندگان چه رفتار جایگزینی می¬توانند با این گاز داشته باشند؟ درواقع این یک سوال میلیون دلاری است.
در ماه ژانویه، چنین رفتاری را کشور کانادا با ذخیره نفتی خود در غرب این کشور Iron Bridge Resource انجام داد و آن¬ را محلی برای تولید انرژی ارزهای مجازی معرفی کرد. البته هنوز خیلی زود است که بتوان درباره سوددهی این سرمایه¬گذاری اظهار نظر کرد.
البته تولید بیتکوین سخت¬تر شده است و همین موضوع باعث می¬شود تا برق بیشتری نیاز باشد تا بیتکوین جدیدی استخراج شود. در نتیجه این روند، تحلیلگران معتقدند که قیمت بیکوین باید بسیار بالاتر از مقدار فعلی باشد که این کار اقتصادی گردد. تحلیلگران می¬گویند که اقتصادی بودن این طرح، نیازمند آن است که میانگین قیمت بیتکوین طی 15 سال آینده 18788 دلار باشد.
البته همچنان یک مشکل دیگر وجود دارد که نیازمند راه حل است.
قیمت نفت در حال بالاتر رفتن است، و حاکمیت به دنبال آن است که ارزش واقعی فلرسازی را بسنجد، زیرا تعداد دکل¬های حفاری رشد می¬کند و تولید شیل افزایش می¬یابد. اگر دولت¬ها سختگیری بیشتری بر فلرسازی گاز طبیعی اعمال کنند، تولید نفت در تگزاس به شدت کاهش می¬یابد.
سرمایه¬گذاری بر روی زیرسخت¬های استفاده از گازهای فلر به منظور تولید برق استخراج بیتکوین برای شرکت-های حفاری به منزله یک ریسک تلقی می¬شود. ولی اگر قیمت¬ها در 15 سال آینده بالای 18 هزار دلار باشد، آن¬ها در طول این مدت زمان سود بسیار زیادی را از دست داده¬اند.
شرکت Flare Mining، یک راه حل ساده Plug and Play برای حل این مسئله ارائه داده است. این شرکت پرتابلی را برای ذخیره¬سازی و پردازش گاز فلر فراهم کرده است که به شرکت¬های حفاری اجازه می¬دهد گاز تلف شده خود را به راحتی به بیتکوین تبدیل کنند. این سیستم که FlarePods نام دارد، به تمام فرایندهای مورد نیاز برای تبدیل گاز به انرژی برای استخراج ارز مجازی مجهز است.
هرچند که این سیستم آینده روشنی را برای شرکت¬های نفتی جهت کاهش هزینه¬های مربوط به تلفات انرژی و حتی بدست آوردن سود بیشتر فراهم کرده است، ولی همچنان راه زیادی در پیش است تا این طرح رایج شود.

فلر در ایران
طبق آمارهای جهانی در تابستان 1396، ایران پس از روسیه و نیجریه بیشترین اتلاف انرژی به شکل گازهای فلر را در جهان دارد. تقریبا 40 میلیون تن متر مکعب در روز گازهای همراه در میادین نفتی کشور بدون هیچگونه استفاده¬ای سوزانده می¬شوند. این مقدار تقریبا معادل 1.5 فاز پارس جنوبی است. ارزش اقتصادی آن در تابستان سال گذشته حدود 2 تا 3 میلیارد دلار تخمین زده می¬شد.
مشکل اصلی بر سر راه استفاده از گازهای فلر در ایران، اختلاف در قیمتگذاری بین وزارتخانه¬های نفت و نیرو است. وزارت نفت قیمت بالایی را پیشنهاد می¬کند که وزارت نیرو توان پرداخت آن را ندارد. در واقع گاز باید گران خریداری شود و برق ارزان فروخته.
استمرار این مشکل منجر شده است که کماکان روزانه به اندازه توسعه 1.5 فاز از پارس جنوبی این گازها بدون استفاده بسوزد و وضعیت اسفناکی برای محیط زیست این مناطق رقم بزند.تخمین زده می¬شود که این حجم از گاز امکان تولید روزانه 120 میلیون کیلووات ساعت برق را فراهم می‌کند. برخی از کشورها مانند روسیه حتی حاضر شده اند که این گاز را به صورت رایگان در اختیار متقاضیان تولید برق قرار دهد تا از سوزانده شدن بدون استفاده آن جلوگیری کند.
به نظر می¬رسد که برنامه¬¬ای در داخل کشور برای استفاده از این گازها به عنوان روشی ارزان برای تولید برق وجود ندارد، و جدی¬ترین نگاه به آن¬ها تبدیل شدن به خوراک پتروشیمی است.