فرزانه شرفبافی، تنها مدیرعامل زن ایران ایر به تازگی شغل خود را از دست داد. شغل شرفبافی به خاطر شکستی که تحت اختیارش نبود از دست رفت. از ۲۰۰ هواپیمایی که ایران به بویینگ ، ایرباس و ATR سفارش داده بود، فقط ۲۱ هواپیما تحویل ایران شد.
جایگزین شرفبافی، تورج دهقانی زنگنه، فرمانده سابق نیروی هوایی و مدیرعامل معراج ایر است. معراج یک خط هوایی کوچک است که هواپیماهای مورد استفاده رئیس جمهور و وزیر امور خارجه برای سفرهای دیپلماتیک را راهبری می کند. زنگنه در لیست تحریم های آمریکا قرار دارد.
منصوب کردن یک فرد تحریم شده توسط دولت ترامپ یک پیام سیاسی دارد: دولت ایران میخواهد نشان دهد تحریم های آمریکا تاثیری بر تصمیمات ایران در مورد رهبری صنایع کلیدی ندارد.
مهمتر از همه ، انتصاب زنگنه نشان دهنده اتکای آنها به اقتصاد مقاومتی است. با توجه به تجربه بلندمدت ایران از تحریم های اقتصادی، این کشور مدیران با تجربه زیادی مثل زنگنه دارد ولی مهارت آنها با تحریم های جدید آمریکا علیه بخش فلزات ایران بیش از پیش مورد آزمایش قرار میگیرد.
مقامات دولت قول داده اند که سیاستهای مالی بهتری برای حفظ مردم از رکود در پیش بگیرند ولی با شکست تجارت با شرکای بزرگی مثل اروپا و چین، ایران نیاز به ادامه خرید و فروش کالا و به دست آوردن ارز کافی برای به جریان انداختن اقتصادش دارد حتی با سرعتی کندتر.
در مورد ایران ایر، تحریم ها نه تنها به خرید هواپیماهای جدید پایان داده اند بلکه توانایی تامین قطعات برای تعمیر ناوگان فعلی و همچنین فروش بلیت به مسافران در سراسر دنیا را هم محدود کرده اند.دولت قول داده زنگنه می تواند به هر وسیله ای احتیاجات این خط هوایی را برطرف کند و هواپیماها را در آسمان نگه دارد.
همه شرکتها مدیران خود را عوض نمیکنند. چنین اقداماتی در صنعت نفت هم دیده میشود که ناشی از آخرین اقدام ترامپ برای لغو معافیت های خریداران نفت ایران است. شرکت کنندگان خارجی کنفرانس نفت و گاز تهران از حدود ۶۰۰ شرکت در ۲۰۱۷ به فقط ۶۰ شرکت در سال جاری کاهش یافته اند. حسین زمانی نیا، معاون وزیر نفت در حاشیه این کنفرانس گفت ما تمام منابع کشور را به کار گرفته ایم و نفت را در بازار خاکستری می فروشیم.
تحلیلگران انتظار دارند ایران با استفاده از کانالهای تجارت خاکستری صادراتش را حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز نگه دارد .زمانی نیا گفت این قاچاق نیست چون ایران تحریم های آمریکا را قانونی نمیداند. وی تاکید کرد آمریکا تنها کشوری است که به دنبال اعمال تحریمهای جهانی علیه صادرات نفت ایران است.
هر روز صدها موتور سیکلت از مرز بین ایران و پاکستان رد میشوند و بنزین ارزان ایران را به بازارهایی می رسانند که با قیمتی بالاتر به فروش میرسد. برخی تخمین میزنند ۲۲ میلیون لیتر بنزین روزانه از ایران قاچاق می شود.
تحریم های آمریکا با توقف صادرات ایران و محدود کردن دسترسی آن به کانال های بانکی ، به دنبال محدود کردن توانایی ایران برای به دست آوردن ارز کافی جهت تامین بازار است ولی اقتصاد های عراق و افغانستان با پول نقد راه نجاتی برای ایران هستند. طبق گزارشات روزانه ۲ تا ۳ میلیون دلار از افغانستان وارد ایران می شود ،همین مقدار هم از عراق می آید.
ایران نیاز دارد با چنین راه هایی اقتصادش را حفظ کند حتی اگر به قیمت از دست رفتن اصلاحاتی تمام شود که اقتصاد ایران را جهانی و شفاف کرده بود .اقتصادی که کاملاً در دست دولت قرار نداشت.
مطالب بیشتر: