به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی ”
نفت ما ” ، «۳۰۰ هزار بشکه صادرات در روز » حقیقتی ناگوار برای برنامه ریزان اقتصادی کشور است که معاون امور اقتصادی وهماهنگی سازمان برنامه و بودجه به نوعی با گفته های خود بر آن صحه گذاشت ، پیش از این رویترز و اکونومیست نیز از کاهش صادرات نفت ایران به زیر ۵۰۰ هزار بشکه در روز خبر داده بودند ، بیژن زنگنه وزیر نفت با تمجید تلویحی از نوع اجرای فنی تحریم ها ، در پاسخ به منتقدانی که این وزارت خانه را در عدم برنامه ریزی و پیش بینی دقیق وضعیت موجود مقصر می دانند اظهار داشت که : «آمریکا در تحریم هوشمند به بلوغ شیطانی رسیده است » ، هر چند سیگال مندلکر معاون وزیر خزانه داری در امور تروریسم و اطلاعات مالی می گوید که همان روشی که در ۱۹۹۰ در تحریم صنعت نفت عراق به کار برده شده در دور جدید تحریم های ایران نیز کم و بیش اعمال شده است .
طیفی از مدیران صنعت نفت ایران معتقدند که آن چه اتفاق افتاده نه «بلوغی شیطانی » که « تکرار تاریخ » است که با اضافه کردن حلقه مفقوده «تنوع محصول » میشد جلوی آن را تا حد زیادی گرفت .
خریداران نفت خام معدود و درشت پیکر هستند و طیف انگشت شماری از شرکت های بزرگ و دولت ها را شامل می شوند که به راحتی می توان آنها را با فشار تحریم از انجام معامله با ایران نهی کرد اما محصولاتی مانند قیر، آسفالت ، بنزین یا سوخت جت و کشتی گستره ای بسیار متنوع از مشتریان بالقوه را در سپهر صادراتی خود دارند.
صنعت پالایشگاهی ایران اما به دلیل عدم سرمایه گذاری و حمایت لازم از چنین تنوع محصولی برخوردار نیست و منتقدان و حتی برخی از دوستان بیژن زنگنه ، وزیر سالخورده را به مخالفت عجیب و لجوجانه در نهان و آشکار با پالایشگاه سازی در تمام این سالها متهم می کنند . مخالفتی از جنس دشمنی دونالد ترامپ با طرح
اوباما کر .
راز آشکار
هر چند وزارت نفت به تندی از گزارش صدا و سیما در رابطه با کشتی ایران سالینا انتقاد کرد و آن را افشای روش های ایران برای دور زدن تحریم ها عنوان کرد ، اما ظاهراَ این روش ها آنچنان که این وزارت خانه مدعی است چندان به شکل راز باقی نمانده اند. فایننشال تایمز پیش از این در گزارشاتی متعدد از خاموش کردن جی پی اس نفت کش های ایران از جمله کشتی سالینا با ذکر جزئیات خبر داده بود.
نیویورک تایمز نیز در ماه ژوئیه سال جاری به جزئیات حرکت نفت کش های ایران با پرچم کشورهای مانند عراق و پاناما پرداخته بود ، خبرگزاری رویترز به تازگی گزارش داده است که در ماههای اخیر سه کشور توگو ، پاناما ، سیرالئون پرچم خود را از حدود ۶۰ نفت کش کشورمان پس گرفته اند . در دور پیشین تحریم که از سال ۱۳۸۴ آغاز شد ، سازمان ملل متحد مسئولیت اجرای تحریم ها را بر عهده داشت و به علت ساختار ناکارآمد این سازمان روش های کلاسیک در گریز از این تحریم ها تا حد زیادی موثر واقع شدند .
این بار اما یک کشور ( ایالات متحده ) راساَ بر اجرای تحریم ها نظارت می نماید. وزارت تک محصولی نفت با وجود آنکه مطلع بود که شروع تحریم های جدید با منع هشت مشتری اصلی نفت خام ایران آغاز خواهد شد، اما به زعم منتقدان با «دست کم گرفتن چالش ها» با تکرار روش های پیشین امیدوار بود که خط قرمز کشور که فروش ۸۰۰ هزار بشکه در روز است را حفظ نمایید. تدوین یک نقشه جامع و دقیق برای بررسی فرصت ها و تهدید های پیش روی صنعت نفت پیش از خروج آمریکا از برجام اتفاقی بود که برخی کارشناسان معتقدند که در وزارت نفت رخ نداد .