ضایعات نفتی پالایشگاه‌های مختلف چقدر است؟

ناصر عاشوری قلعه رودخانی، دبیر کل انجمن صنفی کار فرمایی صنعت پالایش نفت در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: با توجه به اینکه در حین فرایند تصفیه نفت خام مقداری از خوراک ورودی پالایشگاه بصورت های مختلف به عنوان ضایعات مطرح می شود، ناگزیر مقداری ضایعات نفتی بوجود می آید.

وی افزود: این میزان ضایعات برای پالایشگاه تهران به طور میانگین، ماهیانه 13000 تن، برای پالایشگاه بندر عباس حدود 13300 تن در ماه و برای پالایشگاه تبریز ماهیانه 2500 تن است.

دبیر کل انجمن صنفی کار فرمایی صنعت پالایش نفت تصریح کرد: در همین رابطه، شرکت پالایش نفت اصفهان با رویکرد عملیاتی کردن الزامات زیست محیطی، از روشهای نوین، بهره گرفته و کاهش تولید ضایعات لجن نفتی را با لایروبی مخازن نفت خام به روش N.E.S اجرایی کرده است.

وی ادامه داد: باز چرخانی و استفاده مجدد (حداکثر بهره مندی از پساب تولیدی شرکت و بازچرخانی آب) و همچنین به کارگیری تکنولوژی های جدید منتج به احداث واحدهای RO، HERO و تصفیه آب خاکستری ( با استفاده از منابع آب غیرشرب، پساب شهری شاهین شهر) صورت گرفته؛ ضمن اینکه در پروژه ZERO WASTE (به صفر رساندن پسماند ) با هدف بازیافت بسیاری از پسماندهای شرکت در صنایع دیگر (مانند آهن آلات – کاتالیستها و …)، کلیه پسماندها با تفکیک در مبداء، به متقاضیان تحویل می شود.

عاشوری با بیان اینکه “بازیافت گازهای ارسالی به مشعل پالایشگاه از دیگر برنامه های اجرا شده پالایشگاه در جهت کاهش میزان هدر رفتگی مواد در حین عملیات پالایش بوده”، گفت: همچنین شرکت پالایش نفت تهران برای کاهش میزان ضایعات و هدر رفتگی مواد در حین عملیات پالایش برنامه های متنوعی دارد که برخی از آنها شامل، ایجاد برنامه کامپیوتری محاسبات هدر رفتگی در سیستم داشبورد به منظور پایش روزانه درصد هدررفتگی، نصب جریان نگار التراسونیک در مسیر جریانهای انتقالی به فلرهای پالایشگاه جهت شناسایی میزان فلرینگ، امکان پایش و کاهش منابع فلر و تلاش در راستای شناسایی و حذف منابع فلر با پایش های مستمر واحدهای بهره برداری، تعمیر و یا تعویض شیرهای اطمینان و شیرهای کنترل است.

وی افزود: همچنین مهمترین رویکرد شرکت پالایش نفت بندرعباس جهت کاهش ضایعات و هدررفتگی مواد طی فرآیند پالایش، انجام فعالیتهای پیشگیرانه است که در این رابطه بهینه‌سازی شرایط عملیاتی واحدها با هدف کاهش مشعل‌دهی (Flaring) دارای اولویت خاصی بوده و در کنار آن انجام برنامههای تعمیرات پیشگیرانه تجهیزات مختلف نظیر مخازن ذخیرهسازی مواد نفتی، شیرهای کنترل جریان و فشار و سایر تجهیزات مرتبط نیز مورد توجه ویژه است.

دبیر کل انجمن صنفی کار فرمایی صنعت پالایش نفت خاطرنشان کرد: استفاده مجدد از برشهای نفتی مازاد(Slops) در قالب خوراک ورودی پالایشگاه و بازیافت حداکثری مواد نفتی در واحد تصفیه پساب پالایشگاه از دیگر فعالیتهای در حال انجام جهت کاهش هدررفتگی مواد نفتی به شمار میروند؛ در همین راستا اجرای پروژه مدیریت گازهای مشعل (Flare Gas Management) نیز با هدف کاهش میزان ضایعات هیدروکربوری پالایشگاه در دستورکار قرار گرفته است.

وی ادامه داد: در پالایشگاه تبریز، اجرای واحد بازیابی گازهای ارسالی به فلر به منظور بازیابی گاز های ارسالی به فلر و انتقال یه شبکه سوخت پالایشگاه، تعریف پروژه Ro برای تصفیه حداکثری آبهای آلوده و مدیریت مصرف آب، استفاده از آب DM پتروشیمی که باعث جلوگیری از هدرروی و دورریزی منابع می شود، بازیافت گازهای انتهایی واحد گوگرد سازی و سیل کردن مخازن از جمله برنامه های این پالایشگاه برای کاهش میزان ضایعات است.

عاشوری با بیان اینکه “میزان ضایعات پالایشگاه کرمانشاه به طور میانگین 500 تن در ماه است که از این میزان به طور تقریبی 400 تن مربوط به ضایعات مجاز و 100 تن مربوط به ضایعات غیر مجاز است”، گفت: با احداث واحد بازیافت لجن های نفتی به طور میانگین 25 تن درماه از ضایعات که از تخلیه مخزن نفتی حاصل شده اند بازیافت شده و به محصول نفت کوره افزوده می‌شود.

وی افزود: همچنین در پالایشگاه شیراز مجموع پسماند ها در سه بخش عادی، صنعتی و ویژه 7.2 تن بوده که مقدار 6 تن از پسماندهای تولیدی حدود 88% از نوع غیر صنعتی و مابقی مربوط به نوع پسماند های دیگر به میزان 20 درصد است که مقدار 7 تن آن معادل 97 درصد، پسماند های تولیدی از نوع غیر خطرناک ویژه و الباقی آن معادل 3 درصد از نوع ویژه (پزشکی و درمانگاهی) بوده است.

دبیر کل انجمن صنفی کار فرمایی صنعت پالایش نفت تصریح کرد: سهم انواع پسماندهای تولیدی این پالایشگاه شامل غیر صنعتی به میزان 8 تن و سهمی 83 درصدی، عادی و کشاورزی عادی (آبی) و صنعتی به میزان 2.1 تن و سهمی 17 درصدی است.

عاشوری با بیان اینکه ” نظر به لزوم ارتقاء کیفیت بنزین تولیدی مطابق برنامه ریزی های بعمل آمده از سوی وزارت نفت تمام پالایشگاه ها ملزم به تولید بنزین یورو 4شده اند”، گفت: با توجه به قدمت اکثر پالایشگاههای نفت خام کشور و لزوم استفاده از تکنولوژی و تجهیزات جدید برای تولید فرآورده های نفتی بر اساس استاندارد روز دنیا (سوخت یورو 4 و یورو 5) استفاده از منابع مالی بین المللی برای احداث واحد های جدید و واحد های تکمیلی و از سرویس خارج کردن واحد های قدیمی امری ضروری است؛ زیرا این کار باعث کاهش گازهای گلخانه ای و آلودگیهای زیست محیطی خواهد شد.

وی افزود: با در نظر گرفتن شرایط ویژه حاکم بر مناسبات بین‌المللی در وضعیت کنونی و با عنایت به ضرورت حفظ و حراست از سرمایه‌های مادی و معنوی موجود در کشور و به منظور استفاده بهینه از منابع خدادادی پیشنهاد میشود طبق برنامه های استراتژیک شرکت پالایش نفت بندرعباس، موضوع توانمند سازی شرکتهای دانش‌بنیان و تولیدکنندگان داخلی با هدف ارتقاء بنیه علمی و عملیاتی آنها و افزایش کیفیت محصولات و ارائه خدمات از سوی آنها بطور جدی در دستور کار گیرد و به موازات آن از صنایع کلیدی و مهم کشور نظیر صنعت نفت نیز با سازوکارهای قانونی و مشوق های اقتصادی حمایت شود تا در سالی که از سوی مقام معظم رهبری به نام رونق تولید نامگذاری شده است با استفاده از محصولات با کیفیت ایرانی در صنایع ضمن کاهش وابستگی به خارج، شاهد شکوفایی بیش از پیش اقتصادی و اجتماعی کشور نیز باشیم.